Zapalenie oskrzeli u dziecka w sezonie jesienno-zimowym to najczęstsza przyczyna kaszlu. Pomimo tego, że objawy zapalenia oskrzeli są dokuczliwe, to zwykle przebiega łagodnie, nie stanowiąc zagrożenia dla dziecka.
Co wywołuje zapalenie oskrzeli?
Za zapalenie oskrzeli w 90% odpowiadają wirusy takie jak: adenowirusy, rynowirusy, wirusy paragrypy i RS wirusy. Ta grupa wirusów odpowiedzialna jest za przeziębienia i zapalenia górnych dróg oddechowych, z których następnie może rozwinąć się zapalenie oskrzeli. Do zarażenia dochodzi na drodze kropelkowej w wyniku kontaktu bezpośredniego z osobą chorą. Pozostałe 10% zapaleń oskrzeli ma etiologię bakteryjną. Bardzo rzadko zapalenie oskrzeli jest pierwotnie wywołane przez bakterie, znacznie częściej dochodzi do nadkażenia bakteryjnego w przebiegu infekcji wirusowej. Podczas takiej infekcji, wirusy uszkadzają komórki błony śluzowej dróg oddechowych, co stwarza ryzyko wtórnego zakażenia bakteriami. Grupa dzieci chorujących na alergie oraz astmę są szczególnie podatne na zachorowanie, a zanieczyszczenia powietrza dodatkowo zwiększają ryzyko zachorowania nawet u dzieci bez alergii.
Jak objawia się zapalenie oskrzeli?
Początkowo choroba objawia jak typowa infekcja w przebiegu przeziębienia. Będzie występowało zapalenie gardła i błony śluzowej nosa, powodujące ból gardła oraz wodnisty katar. Może temu towarzyszyć ból głowy i podwyższenie temperatury ciała dziecka. Następnie po około 3-4 dniach do występujących objawów dołącza się meczący kaszel, osłabienie i gorączka. Początkowo w przebiegu takiej infekcji kaszel jest suchy, dopiero z biegiem czasu przekształca się w kaszel mokry. U niektórych dzieci mogą wystąpić wymioty spowodowane połykaniem odkrztuszonej wydzieliny. Uporczywy kaszel może utrzymywać się do 3 tygodni, ale najczęściej mija po około 7 do 14 dniach.
Czy to nie zapalenie płuc?
Zapalenie płuc jest to schorzenie, w którym proces chorobowy toczy się w pęcherzykach płucnych. Pomimo podobnych objawów do zapalenia oskrzeli, zapalenie płuc charakteryzuje się bardziej nasilonym kaszlem oraz gorączkom. Dodatkowo w badaniu osłuchowym płuc występują zmiany, które sugerują zajęcie pęcherzyków płucnych. Aby wykluczyć zajęcie płuc, można wykonać badanie RTG klatki piersiowej.
Jak leczyć zapalenie oskrzeli u dziecka?
Jako że większość zapaleni oskrzeli wywołują wirusy jedyną możliwością leczenia, jest leczenie objawowe. Dzieci powinny przebywać w domu, dużo odpoczywać. Korzystne jest częste wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa odpowiednio ubrane dziecko, ponieważ oddychanie chłodniejszym powietrzem zmniejsza się obrzęk błoń śluzowych i częstość kaszlu. Zwiększenie wilgotności powietrza przy użyciu nawilżaczy również będzie korzystne, ponieważ błony śluzowe w trakcie infekcji szczególnie łatwo wysychają, a wtedy stają się łatwą drogą do nadkażenia bakteriami. Z tego samego względu lekarze często zalecają wykonywanie inhalacji, a dodatkowo wraz z lekami wykrztuśnymi powodują rozrzedzenie wydzieliny i łatwiejsze odkrztuszenie. W sytuacji wystąpienia gorączki można stosować leki przeciwgorączkowe, zimne okłady i podawać dużą ilość płynów, aby zapobiegać odwodnieniu. Co ważne i o czym należy pamiętać to fakt, że nie stosuje się antybiotyków na zapalenie oskrzeli u dzieci, ponieważ nie zadziałają one na przyczynę, czyli zakażenie wirusami. Warto również wspomnieć ze chore dziecko może być kąpane, ale musi się to odbywać sprawnie, ponieważ długotrwała kąpiel może doprowadzić do wychłodzenia dziecka.
Jakie mogą wystąpić powikłania?
Najczęściej zapalenie oskrzeli nie prowadzi do groźnych powikłań. Występuje przedłużający się kaszel, który stopniowo zmniejsza swoją częstotliwość i nasilenie. Mogą pojawić się nadkażenia bakteryjne, w przypadku dzieci są to bakteryjne zapalenie ucha środkowego. U dzieci chorujących na astmę lub alergie zapalenie oskrzeli może powodować zaostrzenie objawów choroby podstawowej. Możliwym powikłaniem jest również rozwój zapalenia płuc lub niewydolności oddechowej z powodu obturacji, czyli zwężenia dróg oddechowych.
Zapalenie oskrzeli u dziecka w skrócie
- Jest to częsta choroba u dzieci przebiegająca z typowymi objawami,
- najczęściej występuje katar, ból gardła, kaszel i gorączka,
- czynnikiem wywołującym zapalenie oskrzeli u dziecka w 90% przypadków są wirusy,
- w leczeniu stosuje się leczenie objawowe i nie stosuje się antybiotyków,
- rzadko rozwijają się powikłania, często występuje długo utrzymujący się kaszel